สำนักพิมพ์สะพาน ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2550 เพื่อจัดพิมพ์วรรณกรรมนวนิยาย เรื่องสั้น-เรื่องยาว เกี่ยวกับประเด็นความหลากหลายทางเพศ และโดยเฉพาะหญิงรักหญิง เนื่องเพราะงานเขียนแนวนี้เป็นงานที่สำนักพิมพ์ส่วนใหญ่ในสมัยนั้นไม่จัดพิมพ์ และหรือที่จัดพิมพ์ก็มักจะผลิตซ้ำอคติต่อบุคคลกลุ่มดังกล่าว อีกทั้งยังเป็นหนังสือที่หาซื้อยาก ไม่มีจำหน่ายตามร้านหนังสือทั่วไปเพราะถูกต่อต้านไม่ให้วางจำหน่าย จนมาถึงปัจจุบันนี้ที่นิยายหญิงรักหญิงชายรักชาย สามารถวางขายในร้านหนังสือทั่วไปได้ตามปกติ
PUBLISHER CORNER จะพาไปพูดคุยกับคุณเล็ก ฉันทลักษณ์ รักษาอยู่ ผู้ก่อตั้งสำนักพิมพ์สะพาน ถึงเรื่องราวระหว่างทาง และความมุ่งมั่นที่ยังคงยึดมั่น และยืนหยัดบนเส้นทางนี้ ผ่านร้อนหนาวยาวนานมามากกว่า 16 ปี
จุดเริ่มต้น
ในช่วงวัยรุ่น ประมาณปี 2532-2533 อยู่ในวงการหนังสือ เคยทำนิตยสารวัยหวาน เป็นเครือเดียวกับสำนักพิมพ์ประพันธ์สาส์น หลังจากนั้นออกมายังทำนิตยสารแนววัยรุ่น Sister , ไอน้ำ และที่จุลสารอัญจารี อัญจารีคือกลุ่มหญิงรักหญิงที่ทำเรื่องสิทธิของคนรักเพศเดียวกัน มีผู้อ่านประมาณ 400 คน ทั้งเขียนเรื่องสั้น แต่งกลอนเกี่ยวกับหญิงรักหญิง เปิดพื้นที่ให้สมาชิกส่งจดหมายมาระบายหาเพื่อนและคนรัก แลกเปลี่ยนประเด็นความสัมพันธ์ เช่น เรื่องที่ครอบครัวไม่เข้าใจ หรือสังคมไม่ยอมรับ
หลังจากนั้นก็มาทำกลุ่มของตัวเองชื่อ 'สะพาน' เป็นสื่อของคนรักเพศเดียวกัน เพราะก็อยู่ในวงทำหนังสือมาก่อน แล้วด้วยความที่ชอบทำหนังสือเป็นหลักก็เลยทำสำนักพิมพ์สะพานขึ้นมาด้วย โดยเน้นพิมพ์แต่หนังสือเรื่องสั้นที่เกี่ยวกับ เกย์ เลสเบี้ยน เป็นหลัก ซึ่งในสมัยก่อนยังถือเป็นเรื่องใหม่ นิยายส่วนใหญ่ ที่เกี่ยวกับกลุ่มคนที่รักเพศ จะเป็นในด้านลบ เป็นโรคจิต วิปริต เลยทำให้เป็นจุดเริ่มต้น ที่อยากเปลี่ยนความเชื่อ อคติ มี่มีต่อ คนที่มีความหลากหลายทางเพศ
ลงมือทำ
ในช่วงแรกที่คุณเล็กเริ่มทำสำนักพิมพ์ คือประมาณปี พ.ศ 2550 ในช่วงนั้นยังไม่เป็นที่ยอมรับ หลายๆ คนยังอคติ เธอทำหนังสือด้วยตนเองทั้งหาต้นฉบับ เป็นบรรณาธิการให้นักเขียน พิสูจน์อักษร หาโรงพิมพ์ รวมถึงหาสายส่งเพื่อฝากจำหน่าย ในช่วงแรกต้องตีพิมพ์ขั้นต่ำหลายพันเล่ม ทำให้หนังสือค้างสต็อก แต่ในช่วงหลังที่มีพิมพ์หนังสือแบบ Print on demand ทำให้ควบคุมและลดจำนวนการตีพิมพ์ได้
ในวันที่เกิดอุปสรรค
ในยุคนั้นถือว่าเป็นเรื่องที่อยากลำบากมากในการเผยแพร่ มีหน่วยงานเข้ามาตรวจสอบหนังสือประเภทรักเพศเดียวกัน ว่าผิด หนังสือประเภทนี้ในสมัยนั้นยังถือเป็นหนังสือใต้ดิน ศีลธรรม เธอจึงขับเคลื่อนในเรื่องสิทธิมนุษยชน ความเท่าเทียมทางเพศมาโดยตลอด และในปัจจุบันเปิดกว้างมากขึ้น ทำให้หลายๆ สำนักพิมพ์ยอดขายเติบโตขึ้น
ทุกคนมีสิทธิ์สมหวังในความรัก
นิยายหญิงรักหญิง ของสำนักพิมพ์สะพาน เนื้อเรื่องจะจบแบบสมหวัง ไม่เป็นโรคจิต หรือจิตวิปริต เพราะทุกคนมีสิทธิ์ที่จะสมหวังในความรัก ตัวละครเป็นบุคคลธรรมทั่วไป ที่มีความรัก ความสุข ความเศร้า มีทั้งด้านดีและไม่ดี
eBook ยอดขายเติบโต
เมื่อเริ่มมีแพลตฟอร์มขายอีบุ๊ค สำนักพิมพ์สะพานจึงนำหนังสือไปลงขายในแพลตฟอร์ม เป็นเจ้าแรกๆ ที่เป็นนิยายแนวหญิงรักหญิง ทำให้มียอดขายเติบโตมากกว่าหนังสือเล่ม แต่ในช่วงหลัง นิยายกลุ่มนี้ นิยายแปลจากจีน ไต้หวัน จะได้รับความนิยมมากกว่า
ท้ายที่สุดแล้วภารกิจส่วนหนึ่งของการก่อตั้งสำนักพิมพ์สะพาน ได้บรรลุผลอย่างที่ตั้งใจไว้แล้ว ผ่านร้อนผ่านหนาว ต่อสู้ ผลักดันมาอย่างมากมาย จนในสังคมไทยมีการเปิดกว้างมากขึ้น นับว่าเป็นเรื่องที่น่าดีใจอีกสิ่งหนึ่ง ที่หลายๆ ฝ่ายเห็นความสำคัญของความเท่าเทียมทางเพศ ทุกคนมีสิทธิเสรีภาพ มีคุณค่าในตนเอง มีทัศนคติที่ดี และอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข
