เมื่อวันเสาร์ที่ ๒๐ สิงหาคม ๒๕๖๕ กรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) กระทรวงวัฒนธรรม และครอบครัวมุกดามณี จัดงาน “เปิดบ้านศิลปินแห่งชาติ ศาสตราจารย์เกียรติคุณวิโชค มุกดามณี ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (สื่อผสม) พุทธศักราช ๒๕๕๕” ณ ศูนย์เรียนรู้ศิลปะ VICHOKE ART-ROOM บ้านเลขที่ ๕๒/๓๙-๔๐ ถนนปทุมสายใน ตำบลบางขะแยง อำเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี

      โดยพิธีเปิดได้รับเกียรติจากศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ นายกมล ทัศนาญชลี , นายธงชัย รักปทุม , นายปริญญา ตันติสุข  และนายสมศักดิ์ เชาวน์ธาดาพงศ์ ร่วมแสดงความยินดีกับครอบครัวมุกดามณี โดยนางพิมพ์รวี วัฒนวรางกูร ที่ปรึกษากรมส่งเสริมวัฒนธรรม เป็นประธานกล่าวเปิดบ้านศิลปินแห่งชาติฯ ด้านนายอนุกูล ใบไกล ผู้อำนวยการกองส่งเสริมและถ่ายทอดศิลปวัฒนธรรม เป็นผู้กล่าวรายงาน 

      ในโอกาสดังกล่าว
      นางพิมพ์รวี วัฒนวรางกูร ที่ปรึกษากรมส่งเสริมวัฒนธรรม ประธาน กล่าวว่า ศาสตราจารย์เกียรติคุณ วิโชค มุกดามณี เป็นศิลปินผู้สร้างสรรค์งานศิลปะสื่อผสม ซึ่งมีรูปแบบอันโดดเด่นและมีเอกลักษณ์เฉพาะตนที่เด่นชัด เป็นที่ยอมรับทั้งในระดับประเทศ และระดับนานาชาติมาอย่างต่อเนื่อง อีกทั้งยังเป็นศิลปินแห่งชาติผู้ให้การสนับสนุนการดำเนินงานของกรมส่งเสริมวัฒนธรรมมาโดยตลอด กองทุนส่งเสริมงานวัฒนธรรม ในฐานะหน่วยงานที่มีภารกิจเกี่ยวกับการส่งเสริม สนับสนุนการดำเนินงานวัฒนธรรมของศิลปินแห่งชาติ ผู้สร้างสรรค์ผลงานอันเป็นภูมิปัญญาของแผ่นดิน โดยเฉพาะบ้านศิลปินแห่งชาติ ศูนย์เรียนรู้ศิลปะ VICHOKE ART- ROOM แห่งนี้ เป็นแหล่งสั่งสมองค์ความรู้ภูมิปัญญาและเป็นสถานที่ที่สร้างผลงานอันล้ำค่า สมควรที่จะสนับสนุน เผยแพร่ให้เป็นแหล่งเรียนรู้ สร้างเสริมทักษะและถ่ายทอดประสบการณ์ของศิลปินสู่เด็กและเยาวชนได้สืบสานมรดกภูมิปัญญาของศิลปินแห่งชาติให้คงอยู่คู่ชุมชนและสังคมสืบไป

      ด้าน นายอนุกูล ใบไกล ผู้อำนวยการกองส่งเสริมและถ่ายทอดศิลปวัฒนธรรม เปิดเผยว่า โครงการเปิดบ้านศิลปินแห่งชาติ ของกรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) มีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นการสืบสาน พัฒนาต่อยอด และเผยแพร่มรดกภูมิปัญญาของศิลปินแห่งชาติ ศาสตราจารย์เกียรติคุณวิโชค มุกดามณี ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (สื่อผสม) พุทธศักราช ๒๕๕๕ ให้เป็นพื้นที่แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรมภายใต้ชื่อ ศูนย์เรียนรู้ศิลปะ VICHOKE ART- ROOM ที่จะเสริมสร้างประสบการณ์ให้กับศิลปินรุ่นใหม่และสร้างการเรียนรู้ให้แก่เด็กและเยาวชนในชุมชน จนก่อเกิดเป็นแรงบันดาลใจและภาคภูมิใจในรากเหง้ามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม รวมถึงการยกระดับบ้านศิลปินแห่งชาติให้เป็นที่ประจักษ์แก่สาธารณชนและระดับนานาชาติ ต่อไป

      ภายในงานเปิดบ้านศิลปินแห่งชาติ VICHOKE ART- ROOM ประกอบด้วยกิจกรรมที่น่าสนใจ ดังนี้ การแสดงศิลปะ Performance Art ชุดที่ ๑-๒, นิทรรศการจัดแสดงงานศิลปะด้านทัศนศิลป์ของ ศ.เกียรติคุณวิโชค มุกดามณี ประกอบด้วย Art Gellery ผลงานจิตรกรรมบนผ้าใบ – แผ่นไม้ - อลูมิเนียม ผลงานศิลปะที่ผสมวัสดุธรรมชาติและอุตสาหกรรม หรือสื่อผสม ผลงานปะติด ผลงานในแนวทางจัดวาง (installation) ห้องสมุดศิลปะ กิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ศิลปะ Art Classes and workshops และ Art studio  ในงานพิธีเปิดยังมีกิจกรรมทางวัฒนธรรมการสาธิตทางวัฒนธรรมต่าง ๆ อีกด้วย

      สำหรับความเป็นมาของศูนย์เรียนรู้ศิลปะ VICHOKE ART-ROOM บ้านศิลปินแห่งชาติ ศาสตราจารย์เกียรติคุณวิโชค มุกดามณี อาคารหลังนี้ที่จังหวัดปทุมธานี เดิมเป็นทั้งบ้านและสตูดิโอของอาจารย์วิโชค (ศาสตราจารย์เกียรติคุณวิโชค มุกดามณี) อาจารย์วิโชคและครอบครัวย้ายเข้ามาเมื่อปลายปี พ.ศ. ๒๕๓๐ ตั้งแต่รอบข้างยังเป็นทุ่งหญ้าและป่ากล้วย และอาศัยอยู่ตราบจนถึงปัจจุบัน 

      ตลอดระยะเวลามากกว่า ๓๐ ปี อาจารย์วิโชคสร้างสรรค์ผลงานศิลปะแทบทั้งหมดที่บ้านหลังนี้ ทั้งผลงานจิตรกรรมบนผ้าใบ แผ่นไม้ อลูมิเนียม ผลงานศิลปะที่ผสมวัสดุธรรมชาติและอุตสาหกรรม ผลงานปะติด ผลงานในแนวทางจัดวาง (installation)

      ในบ้านหลังเดียวกันนี้ ยังเป็นที่เก็บสะสมหนังสือศิลปะจำนวนมหาศาลที่อาจารย์วิโชคซื้อหาและได้รับมาจากที่ต่าง ๆ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ใช้เป็นข้อมูลในการเขียนหนังสือ ศึกษาหาความรู้ เตรียมการสอน หลาย ๆ เล่มเปรียบเสมือนของสะสมอันเป็นที่รักยิ่ง 

     อาจารย์วิโชคไม่เคยหยุดทำงานศิลปะ ไม่เคยหยุดค้นคว้าหาความรู้ ไม่เหน็ดเหนื่อยกับการถ่ายทอด เผยแพร่ศิลปะสู่สาธารณชน ทั้งในรูปแบบผลงานศิลปะหลากหลายลักษณะ และบทความ ข้อเขียนต่าง ๆ แม้เมื่อท่านป่วยหนักและในวาระสุดท้ายของชีวิต 

      กล่าวได้ว่า ศิลปะคือส่วนสำคัญยิ่งของความคิดและลมหายใจของอาจารย์วิโชค

     เมื่ออาจารย์วิโชคเสียชีวิตในวัยเพียง ๖๗ ปี เมื่อ พ.ศ. ๒๕๖๓ หลงเหลือผลงานศิลปะ หนังสือ ความรู้ และความทรงจำมากมาย อัดแน่น อบอวลอยู่ในบ้าน ด้วยความรักและระลึกถึง ครอบครัวจึงติดสินใจปรับปรุงส่วนหนึ่งของบ้านและสตูดิโอของอาจารย์วิโชคให้กลายเป็นศูนย์เรียนรู้ศิลปะ ภายใต้ชื่อ “Vichoke Art-Room“ โดยจัดสรรพื้นที่ออกเป็น ๔ ส่วนสำคัญคือ ห้องแสดงนิทรรศการ ห้องสมุด ห้องพักสำหรับศิลปิน และสตูดิโอทำงานศิลปะ ด้วยความหวังที่จะเผยแพร่ผลงานและแบ่งปันองค์ความรู้มากมายที่อาจารย์วิโชคเก็บสะสมไว้ให้สาธารณชนได้เรียนรู้และเข้ามาใช้ประโยชน์ในวงกว้าง 

      สอดคล้องกับคำสอน “ศิลปะยืนยาว ชีวิตสั้น“ ที่ศาสตราจารย์ศิลป พีระศรี หยิบยกมาสอนลูกศิษย์ และอาจารย์วิโชคยึดถือไว้ในใจเสมอ เพราะชีวิตคนเรานั้นแสนสั้น แต่ศิลปะและความรู้นั้นยิ่งใหญ่ไม่สิ้นสุด

     โอกาสนี้ กรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) ขอเชิญชวนผู้ที่สนใจเข้าเรียนรู้งานศิลปะ ณ ศูนย์เรียนรู้ศิลปะ VICHOKE ART-ROOM บ้านศิลปินแห่งชาติ ศาสตราจารย์เกียรติคุณวิโชค มุกดามณี ณ บ้านเลขที่ ๕๒/๓๙-๔๐ ถนนปทุมสายใน ตำบลบางขะแยง อำเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี ได้ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป 

     สามารถติดตามข่าวสารได้ทาง www.culture.go.th, เฟซบุ๊กกรมส่งเสริมวัฒนธรรม และ Line @ วัฒนธรรม และติดต่อเข้าชมได้ทางเพจ Vichoke Art-Room : www.facebook.com/profile.php?id=100081802791647