ประสบการณ์ น้ำตา สาละวิน ไหลหลั่งริน หวนนึกถึงกาลเวลา

โดย วริทธ์ธร สายแดง

22 พฤษภาคม 2563

ประสบการณ์ น้ำตา สาละวิน ไหลหลั่งริน หวนนึกถึงกาลเวลา

 

          แม้ว่ากาลเวลาจะผ่านไปนานสักเพียงใด ภาพเหตุการณ์ความรู้สึก ความคิดยังคงอยู่ “ประสบการณ์น้ำตาสาละวิน” นี้ เป็นหนึ่งในสารคดี ของนักเขียนที่สร้างสรรค์ให้นักเขียนนั้นมีชีวิต มาตลอดระยะเวลา 30 ปี อย่าง ธีรภาพ โลหิตกุล ศิลปินแห่งชาติที่คนไทยคุ้นชิน ซึ่งได้แต่งขึ้นโดยเล่าเรื่องราวชีวิตของเขาเป็นเหตุการณ์และแทรกประวัติของเขาร่วมด้วย ซึ่งเหตุการณ์ที่กล่าวถึงเป็นเหตุการณ์ในอดีตที่คนไทยยังจำได้มิลืมเลือน อย่างเหตุการณ์ 6 ตุลาคม 2519
 

          ผู้เขียนได้พาเราย้อนกลับไปยังเหตุการณ์ในวันที่เกิดเหตุ ถึงการยึดอำนาจการปกครอง การมีคำสั่งให้จัดการขั้นเด็ดขาดกับผู้ร่วมชุมนุมประท้วง และรวมถึงภาพเหตุการณ์อันโหดร้ายที่มีการใช้เสียงปืนข่มขู่ เสียงโห่ร้อง ของเหล่านักศึกษาที่ต้องต่อสู้กับอำนาจเผด็จการและความรุนแรงที่น่าอดสู จากผู้มีอำนาจ สารคดีเรื่องนี้ได้ต่อยอดในเรื่องของเหตุการณ์ สภาพจิตใจ ถึงข้อเท็จจริงจากผู้เขียนมากยิ่งขึ้น
 

          ตั้งแต่ต้นเรื่องผู้เขียนได้เล่าถึงเหตุการณ์ที่เกี่ยวกับการต่อสู้กับอำนาจที่สูงกว่าจากเรื่องราวที่กองทหารพม่าสู้รบระหว่างกองกำลังกะเหรี่ยง และพ่วงด้วยความขัดแย้งระหว่างกะเหรี่ยงลัทธิฤๅษี กับหน่วย ต.ช.ด. ของไทย และกล่าวถึงว่าเรื่องเหล่านั้นเป็นความปกติที่เกิดขึ้น “วนเวียนอยู่อย่างนี้จนเสมือนนี่คือชีพจรที่ต้องเต้นและเป็นไปของชายแดนไทยพม่า” ในบริเวณแม่น้ำเมย สาละวิน และเพียงอ่านไปเรื่อย ๆ ดิฉันก็สะดุดถึงความคิดของผู้เขียนที่กล่าวว่า “ข้าพเจ้ากลับสะเทือนใจอย่างรุนแรง” ซึ่งผู้เขียนได้กล่าวไว้ก่อนหน้าว่า “ไม่เคยมีประสบการณ์ใกล้ชิดกับเหตุการณ์” โดยทำให้ดิฉันนึกถึงว่าผู้เขียนนั้นต้องเคยมีภูมิหลังประสบการณ์ที่คล้ายคลึงกับเหตุการณ์ พร้อมทั้งกล่าวถึงความรู้สึกที่แสดงถึงความเศร้าโศกจนเสียน้ำตา ย่อมเป็นเรื่องที่ฝังลึกในใจของผู้เขียน โดยเริ่มชัดเจนขึ้นจากที่ผู้เขียนได้บอกถึงการ “หลั่งน้ำตาอาลัยให้โชคชะตาของเพื่อนมนุษย์ที่ถูกรังแก” และยังเชื่อมโยงกับเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น เช่น “ภาพคลื่นของผู้อพยพชาวกัมพูชาที่แตกกระสานซ่านเซ็นหนีตายเข้ามาฝั่งไทย” “ยามเมื่อได้เห็นหนังสือพิมพ์พม่าตีพิมพ์รูปพระสงฆ์ก้มลงกราบตีน” และรวมถึงเหตุการณ์ที่เคยเกิดขึ้นเมื่อ 17 ปีก่อน แม้ว่าจะผ่านล่วงเลยมา แต่ยังคงนึกถึงเหตุการณ์ในอดีตอยู่เสมอ ภาพที่ชนกลุ่มน้อยต้องต่อสู้ แต่ก็ต้องพ่ายแพ้ให้กับอำนาจ ภาพเหตุการณ์ที่แม้จะผ่านมานานแต่ก็มิอาจลืมเลือนได้
 

          จากบทความสารคดีเรื่องนี้ได้ให้ความรู้ความเข้าใจในเรื่องของชนกลุ่มน้อยที่ต้องต่อสู้และถูกการกดขี่จากอำนาจ รวมถึงความสะเทือนใจใจเรื่องของเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน “ประสบการณ์ น้ำตา สาละวิน” นั่นเองเป็นตัวสื่อถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น และผู้เขียนได้บรรยายมาถึงร่วมกับเหตุการณ์ในชีวิต ที่กล่าวถึง มนุษยธรรมและน้ำใจของมนุษย์ หากเรามองเห็นในจุดนี้ บางทีสิ่งที่เกิดขึ้นย่อมเบาบางลงไปได้
 

          บทปิดท้าย การบรรยายในสารคดีได้มีการถูกวางลำดับขั้นตอนการเล่าเรื่องที่เกิดขึ้นเป็นภาพเหตุการณ์ในสิ่งที่นึกย้อนกลับมามองถึงเรื่องราวเหตุการณ์ในความทรงจำ ที่ถึงแม้เวลาจะผ่านไปนานเพียงใดแต่หากมีสิ่งที่กระทบใจกับภูมิหลังย่อมทำให้เห็นภาพเหตุการณ์ และทำให้ดิฉันเข้าใจถึงหัวอกของผู้เขียน ดังกล่าวว่า “ความทรงจำอันเจ็บปวด...เจ็บลึก” นั้นคงทำให้หวนนึกถึง

 

 

ประสบการณ์ น้ำตา สาละวิน ไหลหลั่งริน หวนนึกถึงกาลเวลา
บทวิจารณ์ ประสบการณ์ น้ำตา สาละวิน ของ ธีรภาพ โลหิตกุล
โดย วริทธ์ธร สายแดง
โครงการ อ่าน เขียน เรียนรู้ สู่งานวิจารณ์ ปีที่ 5 


 

Share: | View : 991