ชีวิตที่น่าสนใจระหว่างการทำงานหนังสือที่ผ่านมากับการพลิกผันมาทำภาพยนตร์ มีความต่างหรือคล้ายกันอย่างไร ลองอ่านดูค่ะ ในอดีตเคยทำงานหนังสือเอนเตอร์เทน จากค่ายสยามสปอร์ตเป็นเวลากว่าสิบปี แล้วจึงเปลี่ยนมาทำหนังสือ Cinemax ซึ่งเป็นการลงทุนทำเอง อีกร่วมสิบปี รวมเวลาการทำงานด้านหนังสือมาเกือบ ๆ 20 ปี และเคยมีผลงานรวมเล่มบทวิจารณ์ภาพยนตร์ ตีพิมพ์ออกมา 2 เล่ม คือ 25 หนังที่โลกนิยม และ การเมืองเรื่องหนัง

พี่มงคลชัยเริ่มเล่าให้ฟังว่า การทำงานหนังสือแม้จะรักแต่ก็อดไม่ได้ที่จะเบื่อ จึงหันมาลองจับงานภาพยนตร์ดูบ้าง และแน่นอนการเขียนบทภาพยนตร์ย่อมมีความต่างกับงานเขียนที่ผ่านมา เพราะการเขียนวิจารณ์หนังเราได้เปรียบตรงที่เราได้ดูในสิ่งที่เขาทำเสร็จแล้ว จึงค่อยนำมาเขียน แต่การเขียนบทภาพยนตร์ เราเขียนจากสิ่งที่ไม่มีอะไรเลย ต้องมานั่งคิดพล็อตเรื่อง คิดตัวละคร จะวางโครงเรื่องอย่างไร วางความขัดแย้งอย่างไร หรือจะจบอย่างไร แล้วอะไรยากกว่ากัน มันก็ยากทั้งสอง อย่าง แต่ถ้าต้องเลือกจริง ๆ คิดว่าเขียนบทหนังน่าจะยากกว่า เพราะอย่างที่บอกมันต้องเขียนจากสิ่งที่ไม่มีอะไรเลย

พี่คิดจะลองเขียนเรื่องแต่งอย่างเรื่องสั้นหรือว่านิยายบ้างหรือเปล่า
ยังไม่ได้คิดเลย ผมรู้สึกว่าชอบแล้วก็คุ้นเคยกับการดูหนังมากกว่า ขนาดหนังที่สร้างจากนิยายผมก็ไม่เคยอ่านนิยายเรื่องนั้นเลย มีความรู้สึกว่าตัวหนังสือมันเยอะ เลยไม่ค่อยชอบอ่านจะอ่านเป็นพวกแมกกาซีนมากกว่า พวกบทสัมภาษณ์ บทความ รู้สึกว่ามันไม่ยาวเกินไปอ่านได้ในช่วงระยะเวลาไม่มาก ผมชอบอ่านคอลัมน์ ของ สิงห์ สนามหลวง ผมว่าเค้าตอบจดหมาย สนุกดี

ในฐานะที่อดีตเคยทำงานวิจารณ์มาก่อนพี่มงคลชัยได้ให้ทัศนะเกี่ยวกับคำพูดที่ว่า "นักวิจารณ์หนังมักสร้างหนังไม่เป็น" อย่างเป็นกลางว่า ผมก็ว่าเป็นสิทธิ์นะ เพราะว่าอาชีพคนทำหนังกับคนวิจารณ์ดูไปดูมาก็เหมือนกับเป็นอาชีพที่อยู่ตรงข้ามกันอยู่แล้ว ถ้าในฐานะคนทำหนัง ผมว่าคนทำหนังต้องยอมรับว่างานของตัวเองเป็นงานสาธารณะทุกคนมีสิทธิ์ที่จะพูดได้ แต่จะพูดในแง่ไหน น่าเชื่อถือและมีเหตุมีผลหรือเปล่า ผมว่ามันเป็นเรื่องปกตินะ แล้วในขณะเดียวกันนักวิจารณ์ก็ต้องกล้าที่จะรับคำวิจารณ์เหมือนกัน นักวิจารณ์ไม่ใช่เทพเจ้าไม่ใช่เทวดาที่จะแตะต้องไม่ได้ ทุกคนมีสิทธิ์ที่จะวิจารณ์ขึ้นอยู่กับว่า วิจารณ์ด้วยเหตุด้วยผลด้วยหลักการหรือวิจารณ์แบบสาดเสียเทเสียหรือด่ากัน

แล้วในขณะที่ปัจุบันนี้มีการนำเอาวรรณกรรมดัง ๆ มาสร้างเป็นหนังกันมาก พี่คิดว่าจะทำบ้างหรือเปล่าคะ
ตอนนี้ยังไม่ได้คิดนะ ผมรู้สึกว่าชีวิตเรามันมีเรื่องมากมายที่คิดดี ๆ แล้วสามารถเอามาเขียนเป็นเรื่องได้ การเอานิยายมาทำเป็นหนังมันก็เป็นทางหนึ่งในการทำงาน แต่ถ้ามองในอีกแง่หนึ่งมันเป็นไปได้ที่จะทำให้ความคิดในการที่จะสร้างสรรค์เรื่องใหม่ ๆ ขึ้นมาหมดไปด้วยเหมือนกัน เพราะฉะนั้นบางทีเราจะเห็นว่า ละครต่าง ๆ ในบ้านเราเดี๋ยวก็เอามาทำใหม่กันบ่อย ๆ ช่วงชีวิตผมเห็นบ้านทรายทองเอามาทำใหม่อย่างน้อย ๆ ก็ 3-4 หนแล้วนะ หรืออย่างผู้กองยอดรักก็เห็นบ่อยเหมือนกัน ตอนนี้ยังไม่คิดนะแต่ต่อไปอาจจะมีก็ได้ในเรื่องที่ผมคิดว่ามันน่าจะเป็นไปได้ ตอนนี้ผมคิดว่ามันยังมีเรื่องอีกเยอะแยะใกล้ ๆ ตัวเราที่น่าจะเอามาทำอะไรเป็นชิ้นเป็นอันได้

แล้วมีความรู้สึกอย่างไรเกี่ยวกับเรื่องเกิร์ลเฟรนด์ฯที่เอามาทำเป็นพ็อกเก็ตบุ๊คคะ
ก็ดีใจนะ ผมไม่คิดว่ามันจะมีคุณค่าถึงขนาดเป็นหนังสือได้ เราแค่คิดว่าเราอยากทำเป็นหนัง เขียนเรื่องมา คิดเรื่องมาเพื่อทำเป็นหนัง แต่มีคนเห็นว่ามันน่าจะเป็นหนังสือได้เราก็ดีใจ แล้วก็คิดว่าถ้ามันมีประโยชน์กับคนอื่นในวงกว้างออกไปอีกกลุ่มหนึ่งได้ก็น่าจะดี เห็นรูปเล่มแล้วชอบมั้ยคะ กะทัดรัดดีครับ

ตอนนี้พี่วางโครงการกับหนังเรื่องใหม่เอาไว้หรือยังคะ
ก็มีวางความคิดอยู่นะ เป็นหนังแนวโรแมนติก แล้วก็มีอารมณ์ขัน เขียนบทเองครับ ตามธรรมเนียมเมื่อคุยถึงเรื่องหนังและหนังสือมาพอสมควรแล้ว ก็อดไม่ได้ที่จะถามถึง

หนังเรื่องโปรดและหนังสือเล่มประทับใจว่ามีเรื่องใดบ้าง
หนังเรื่องที่ชอบเป็นพิเศษมีเยอะมาก จะขอตอบว่าเป็นหนังเรื่องแรกที่คิดถึงนะ ผมจะคิดถึงTerminator 2 ก่อน เพราะมันสนุกมาก มันเป็นความมหัศจรรย์ของจุดเริ่มต้นเอฟเฟ็กต์ยุคใหม่เลยทีเดียว ส่วนหนังสือที่ผมอ่านจบแล้วรู้สึกประทับใจก็คงเป็นเรื่อง แลไปข้างหน้า ของ ศรีบูรพา ลักษณะการเขียนเป็นแนวเพื่อชีวิตและมีความตื่นตาตื่นใจมาก เพราะว่าในยุคที่หนังสือเล่มนี้ออกมาวางขายใหม่ ๆ สมัยนั้นยังเป็นนักเรียนอยู่ ประมาณปี 2516 ได้รับการพูดถึงอย่างมากเป็นการอ่านไปตามกระแสก็ว่าได้ หรือเรื่อง เพชรพระอุมา ของ พนมเทียน ก็สนุกน่าติดตามแต่อ่านไม่ครบทุกเล่มหรอกนะ เรื่อง โชกุน ของ เจมส์ คลาเวลล์ เป็นหนังสือแปลที่ทำให้เรามองเห็นภาพซามูไรได้ชัดในระดับหนึ่ง บรรยายถึงความรู้สึกนึกคิดของซามูไรได้ละเอียดและลึกซึ้ง จนทำให้เข้าใจในความเป็นซามูไรได้ดีเล่มหนึ่ง