งานเขียนแต่ละประเภทต่างก็มีเอกลักษณ์เฉพาะตน สำหรับงานเขียนเชิงสารคดีนั้น มีด้วยกันหลายแนว ตั้งแต่สารคดีเชิงประวัติบุคคล สารคดีท่องเที่ยว และสารคดีเชิงแนะนำ งานสารคดีเป็นการเขียนงานแนวที่ให้ทั้งสาระและศิลปะการถ่ายทอดเรื่องราว มิใช่งานที่มุ่งเน้นนำเสนอข้อเท็จจริงเพียงอย่างเดียว ขณะเดียวกันก็ไม่ใช่งานที่เขียนให้อ่านเพื่อความเริงรมย์ แต่ตอบสนองความต้องการของผู้อ่านในแง่ของความจริงแต่นำเสนอด้วยวิธีการและศิลปะที่ทำให้งานน่าอ่าน งานสารคดีจึงเป็นความจริงที่มีชีวิตชีวา

ด้วยมุ่งสร้างความสุขแก่ผู้อ่าน ชวนให้ติดตามความจริงอย่างใจจดใจจ่อไม่ทอดทิ้งหรือเบื่อหน่ายกลางคัน คนเขียนงานเชิงสารคดีจึงต้องมีชั้นเชิงในการนำเสนอเรื่อง ผ่านรูปแบบการเขียนให้เหมาะสมและคิดว่าชวนสนใจเพียงพอ ไม่ว่าจะเป็น ความเรียง บันทึก จดหมาย การเล่าเรื่องซึ่งในการเล่าก็มีศิลปะซ้อนศิลปะเข้าไปอีกชั้นหนึ่ง งานสารคดีสามารถทำให้สนุกและเพลิดเพลินได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการให้เทคนิคการเขียนเรื่องสั้นหรือนวนิยายมาใช้กับงานเชิงสารคดี ฉาก คำพูด ที่กระตุ้นให้อยากรู้ ยิ่งบวกกับชั้นเชิงการเขียนให้ติดตาม การหน่วงเรื่องด้วยแล้ว ทำให้บางคราวเรื่องจริงก็ชนะใจคนอ่านมากกว่าเรื่องจินตนาการด้วยซ้ำ

อาจสรุปเสน่ห์ของงานเขียนเชิงสารคดีได้ว่า
1. งานเขียนที่เจาะลึกเรื่องจริงที่คนสนใจ สามารถรู้เรื่องราวครบถ้วนได้ในเวลาอันสั้น โดยไม่ต้องค้นคว้าเอง
2. ใช้วรรณศิลป์ในการนำเสนอ ทำให้ได้รสอารมณ์ในการอ่าน

บทความโดย ณิชกมล เตชะงามสุวรรณ