รองศาสตราจารย์ ชัยวัฒน์ คุประตกุล เป็นนักวิทยาศาสตร์ นักการศึกษา นักเขียน นักแปล คอลัมนิสต์ นักจัดรายการวิทยุและโทรทัศน์ชาวไทย

ประวัติ

รองศาสตราจารย์ ดร.ชัยวัฒน์ คุประตกุล เกิดวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2483 ที่ตำบลในเมือง อำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา เป็นบุตรของนายเช็งเฮียง และนางซิวเตียง บิดาเป็นนายแพทย์แผนโบราณ มารดามีอาชีพค้าขาย มีประสบการณ์วัยเด็กและวัยรุ่นทดลองทำงานต่างๆ เช่น ขี่สามล้อรับจ้าง ขายล็อตเตอรี่ ขายถ่าน เลี้ยงหมู จับหมู ขายของกินประเภทน้ำแข็งไส น้ำหวาน บุหรี่ ปลาหมึกย่าง ตามงานวัดในต่างอำเภอ แถวอำเภอพิมาย

เข้าโรงเรียนครั้งแรกที่โรงเรียนบูรพาวิทยากร (วัดบูรพ์) จังหวัดนครราชสีมา แต่ไม่สนุกกับการเรียนจึงออกจากโรงเรียนมาอยู่บ้าน กลับเข้าเรียนหนังสือครั้งใหม่เมื่ออายุเก้าปีที่โรงเรียนบูรพาวิทยากร เพราะอยากอ่านหนังสือประเภทนิยาย-นิทานด้วยตนเอง จบการศึกษามัธยม 8 จากโรงเรียนราชสีมาวิทยาลัย เข้าศึกษาที่คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ระหว่างที่ศึกษาอยู่ปีที่ 2 สอบได้ทุนโคลัมโบของรัฐบาลออสเตรเลีย เข้าศึกษาหลักสูตรวิทยาศาสตร์ สาขาฟิสิกส์ ที่มหาวิทยาลัยโมนาช ประเทศออสเตรเลีย จนกระทั่งสำเร็จการศึกษาปริญญาเอก (ฟิสิกส์)

จากนั้นจึงเข้าประจำทำงานครั้งแรกที่มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปีพ.ศ. 2513 ย้ายโอนมาประจำที่มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วิทยาเขตประสานมิตร ปี พ.ศ. 2525 สนใจเรื่องการเขียนตั้งแต่สมัยเป็นเด็กชอบวิชาทุกวิชาที่มีการสอนในโรงเรียน โดยเฉพาะอย่างยิ่งวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ ประวัติศาสตร์ เรียงความ ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ ดนตรี แต่อยากเป็นนักวิทยาศาสตร์โดยอาชีพเมื่อโตขึ้นและอยากเป็นนักเขียน โดยเริ่มทดลองเขียนนิยายวิทยาศาสตร์ เรื่องสั้นวิทยาศาสตร์ ออกนิตยสารทำมือ (เขียนเองสร้างภาพประกอบเองทั้งเล่ม) ในระหว่างเป็นนักเรียนอยู่ที่โรงเรียนราชสีมาวิทยาลัยจำนวน 2 ฉบับ

รองศาสตราจารย์ ดร.ชัยวัฒน์ คุประตกุล สมรสกับชูศรี จุลลัษเฐียร พ.ศ. 2511 มีบุตรธิดาสองคน (จักรกริช และชลลดา) สมรสกับสรรสิริ ชัยรัตน์ พ.ศ. 2542 ปัจจุบันเป็นข้าราชการบำนาญ (มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ) เกษียณอายุการทำงานก่อนกำหนดวันที่ 1 ตุลาคม 2542

ประสบการณ์พิเศษต่างประเทศ และกิจกรรมระหว่างประเทศ

1. เป็น Director จัด Workshop เกี่ยวกับ Science Communication โดยยูเนสโกที่ประเทศศรีลังกาเป็นเวลา 5 วัน แก่ผู้สื่อข่าวจากประเทศต่าง ๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
2. ได้รับเชิญให้ไปดูงานด้านวิทยาศาสตร์การศึกษาและสื่อสารมวลชนในประเทศต่าง ๆ คือ สหรัฐอเมริกา, สวีเดน, อังกฤษ, ฝรั่งเศส, อิตาลี, เยอรมนี, เดนมาร์ก และอีกหลายประเทศในเอเชีย
3. เป็นประธานจัด International Conference on Method of Teaching Physics (Secondary & Tertiary Levels) ที่มหาวิทยาลัยขอนแก่น 11-13 พฤศจิกายน พ.ศ. 2524 โดยได้รับการสนับสนุนจาก APSO, UNESCO, COSTED และประเทศต่าง ๆ คือ สหรัฐอเมริกา อังกฤษ สวีเดน ออสเตรเลียและเยอรมนี
4. ประจำกองบรรณาธิการนิตยสารเอเชียวีก (Literary Supplement)