ศาสตราจารย์ คุณรัญจวน อินทรกำแหง เกิดเมื่อวันที่ 28 พฤษภาคม พ.ศ.2464 ที่บ้านบางรัก จังหวัดพระนคร เริ่มรับราชการเป็นครูโรงเรียนมัธยม ต่อมาเป็นศึกษานิเทศก์ฝ่ายห้องสมุด เลขานุการกรมวิสามัญศึกษา และผู้อำนวยการกองการสัมพันธ์ต่างประเทศ กระทรวงศึกษาธิการ ในขณะเดียวกันก็เป็นอาจารย์สถาบันการศึกษาหลายแห่ง อาทิ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ โรงเรียนเสนาธิการกองทัพอากาศ และวิทยาลัยการทัพอากาศ เป็นต้น

นอกจากนี้ยังเป็นที่ปรึกษาในการจัดตั้งภาควิชาบรรณารักษ์ศาสตร์ และสำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยรามคำแหง นายกสมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทย 3 สมัย กรรมการมูลนิธิการศึกษาไทย-อเมริกัน เลขาธิการคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยการศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก)

ในปี พ.ศ. 2512 ได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ตติยจุลจอมเกล้า ต่อมาในปี พ.ศ. 2524 ได้รับพระราชทานปริญญาบัตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขา วิชาบรรณารักษ์ศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง และเป็นคนแรกที่ได้รับรางวัลบุคคลที่มีผลงานดีเด่นในด้านการเสริมสร้างสันติภาพและสันติสุขในสังคมไทย จากคณะกรรมการกองทุนการศึกษาเพื่อสันติภาพ พระธรรมปิฎก(ป.อ. ปยุตโต) ในปี พ.ศ. 2542

เสียชีวิตเมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ.2559 สิริรวมอายุได้ 94 ปี