นายสมบัติ พลายน้อย : นักเขียนประเภทสารคดี นิทานและปกิณกะ

นายสมบัติ พลายน้อย

ประวัติย่อ
นายสมบัติ พลายน้อย เกิดวันที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2472 ที่อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ภรรยาชื่อ นางจงกล พลายน้อย มีบุตรชาย 1 คน

นามปากกา
ส.พลายน้อย

ประวัติการศึกษา
ชั้นประถมศึกษาที่โรงเรียนประชาบาล วัดประดู่ทรงธรรม ชั้นมัธยมศึกษาที่โรงเรียนอยุธยาวิทยาลัย ประกาศนียบัตร เปลื้อง ณ นคร นายสมบัติเริ่มเขียนสารคดีอย่างจริงจังนับแต่นั้นมา ในขณะที่รับราชการครูอยู่นั้น อาจารย์เปลื้องได้เชิญให้มาทำงานด้านวารสารของกระทรวงศึกษาธิการหลายฉบับ มีประโยคครูพิเศษประถม (พ.ป.)

ประวัติการทำงาน
รับราชการครั้งแรกเป็นเสมียนสรรพากรและเปลี่ยนอาชีพไปรับราชการครูเป็นเวลา 5 ปี สนใจเขียนหนังสือมาตั้งแต่ครั้งเรียนชั้นมัธยมศึกษา โดยได้สมัครเรียนวิชาการประพันธ์และการหนังสือพิมพ์ทางไปรษณีย์ของอาจารย์เปลื้อง ณ นคร ส.พลายน้อย จึง ริเริ่มเขียนสารคดีอย่างจริงจังนับแต่นั้นเป็นต้นมา

ในระหว่างที่รับราชการครูอยู่นั้น อาจารย์เปลื้องได้เชิญให้ ส.พลายน้อย มาทำงานด้านวารสารของกระทรวงศึกษาธิการหลายฉบับ มีผลงานเขียน ประเภทบทความ บทละคร สารคดี และเรื่องสั้นพิมพ์เผยแพร่ในวารสารต่าง ๆ เป็นจำนวนมาก ขณะเดียวกันก็ได้จัดรายการวิทยุศึกษาไปพร้อม ๆ กันด้วย

พ.ศ. 2522 นายสมบัติได้ดำรงตำแหน่งหัวหน้างานโสตทัศนูปกรณ์และเอกสารสิ่งพิมพ์ กองส่งเสริมและเผยแพร่วัฒนธรรม สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ และเป็นบรรณาธิการวารสารวัฒนธรรมไทย

พ.ศ. 2528 ก่อนที่จะเกษียณอายุราชการ 2 ปี ได้ลาออกจากราชการ เพื่อเขียนหนังสือแต่เพียงอย่างเดียว นายสมบัติเป็นนักเขียนที่มีความสามารถเขียนหนังสือได้หลายประเภท ปัจจุบันมีงานเขียนรวมเล่มแล้ว ประมาณ 100 เล่ม ส่วนใหญ่เป็นงานเขียนประเภทสารคดี นิทานและปกิณกะอื่น ๆ ซึ่งจำแนกได้ดังนี้


งานเขียนประวัติบุคคลสำคัญ
1. เจ้าพระยาวิชาเยนทร์
2. พระบรมราชินีและเจ้าจอมมารดา
3. พระเจ้าตากสินมหาราชแห่งชาติไทย
4. เจ้าฟ้าจุฑามณี พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว
5. ชาวต่างประเทศในประวัติศาสตร์ไทย เช่น หมอปลัดเล ฯลฯ

ประวัติศาสตร์และเรื่องน่ารู้ต่าง ๆ
1. สารคดีน่ารู้สารพัดนึก
2. เล่าเรื่องบางกอก
3. ๑๐๐ รอยอดีต
4. พระราชวัง
5. เล่าเรื่องพม่ารามัญ
6. กระบวนพยุหยาตราทางชลมารค
7. เรื่องเล่าจากข้าวของเครื่องแต่งกาย
8. สิบสองนักษัตร
9. โป๊ยเซียน
10. พืชพรรณไม้มงคล
11. ลางเนื้อชอบลางยา (พิมพ์ครั้งแรกในหมอบ้านนอก 2527 , พิมพ์รวมเล่ม ครั้งแรก มีนาคม ฯลฯ

สารานุกรม
1. สารานุกรมประวัติศาสตร์ไทย
2. สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ฯลฯ

วรรณคดี ประวัติศาสตร์และความเชื่อ
1. เทวนิยาย
2. สัตวนิยาย
3. พฤกษนิยาย
4. อมนุษยนิยาย
5. อัญมณีนิยาย
6. สัตว์หิมพานต์
7. มังกร
8. จันทรคตินิยาย
9. วรรณคดีอภิธาน ฯลฯ

นิทาน
1. นิทานไทย
2. นิทานไทยแสนสำราญ
3. นิทานวรรณคดี
4. นิทานมหัศจรรย์
5. นิทานพม่า
6. นิทานลาว
7. นิทานมาเลเซีย
8. นิทานมอญ ฯลฯ

เรื่องอื่น ๆ เป็นสารคดีเบ็ดเตล็ดต่าง ๆ
1. แลไปข้างหลัง
2. เกิดในเรือ
3. โลกแสตมป์
4. สรรพสารคดี
5. เกร็ดย่อยร้อยเรื่อง ฯลฯ

นอกจากนั้นยังมีผลงานเขียน ที่เป็นสารคดี เรื่องเขียนตามที่ได้รับการร้องขอจากองค์กรภาครัฐและเอกชนในโอกาสต่าง ๆ และได้เผยแพร่ในวารสารหลายฉบับ เช่น ศิลปวัฒนธรรม, สารคดี, เมืองโบราณ, วัฒนธรรมไทย, ต่วย’ตูน, ความรู้คือประทีป ฯลฯ ปรากฏผลงานออกมาเป็นระยะอย่างต่อเนื่อง

เกียรติคุณที่ได้รับ
พ.ศ. 2517 หนังสือเรื่อง “พฤกษนิยาย” ได้รับรางวัลจากสภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย
พ.ศ. 2532 หนังสือเรื่อง “ยาขอบ ชีวิตและงานของผู้แต่งอมตนิยายผู้ชนะสิบทิศ” ได้รับรางวัลในงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ
พ.ศ. 2536 หนังสือเรื่อง “สัตว์หิมพานต์” ได้รับรางวัลของมูลนิธิธนาคารกรุงเทพฯ
พ.ศ. 2535 หนังสือเรื่อง “พฤกษนิยาย” ได้รับรางวัลในงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ
พ.ศ. 2538 หนังสือเรื่อง "เกิดในเรือ" ได้รับรางวัลในงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติ
พ.ศ. 2539 ได้รับประกาศเกียรติคุณจากสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ เป็นผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรม สาขาวรรณศิลป์ (สารคดี ) ประจำปีพ.ศ. 2539
พ.ศ. 2551 ได้รับประกาศเกียรติคุณจากสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ เป็นผู้ใช้ภาษาไทยดีเด่นประจำปีพ.ศ. 2551
พ.ศ. 2551 ได้รับรางวัล “นักเขียนอมตะ” คนที่ 4 ประจำปีพุทธศักราช 2551